Radyoterapinin Cilt Üzerindeki Etkileri ve Olası Komplikasyonlar

Radyoterapiye bağlı olarak gelişen bu cilt lezyonları, hastaların yaşam kalitesini doğrudan etkileyen bir dizi komplikasyona yol açmaktadır. Bu komplikasyonlar arasında şunlar yer almaktadır:

• Devam eden radyoterapi tedavisinin gecikmesine neden olabilen cilt hasarları
• Ağrının şiddetlenerek hastanın konforunun daha da kötüleşmesi
• Hastaların psikolojik olarak olumsuz etkilenmesi
• Genel yaşam kalitesinin düşmesi

Ana Risk Faktörleri

• Yaş: Genç (<20 yaş) ve yaşlı (>65 yaş) bireylerde artış.
• Cinsiyet: Kadınlarda en yüksek risk.
• Kötü beslenme, önceden var olan ağız problemleri (ilaç kaynaklı ağız kuruluğu ve kemik iliği baskılayıcı hastalıklar ya da tedaviler nedeniyle oluşan enfeksiyonlar), aşırı tütün ve alkol tüketimi.
• Tümör tipi.
• Genetik faktörler.
• Yetersiz ağız hijyeni.

Ağız mukoziti, hastaların fonksiyonlarını kısıtlar ve hastalığın şiddeti ile orantılı olarak yaşam kalitesini etkiler.

Ana Belirtiler

• Ağrı ve kaşıntı.
• Ağız kuruluğu ve çatlamış dudaklar.
• Yutma güçlüğü.
• Ağrı, kızarıklık ve şişlik.
• Yaralar ve kanama.
• Beyaz lekeler.

Yaşam Kalitesi Üzerindeki Etki

Kemoterapi (CT) ile tedavi gören hastalarda mukozit şiddeti ve süresi, antineoplastik ajanlar, tedavi kombinasyonları, dozlar ve tedavi döngülerinin sayısına bağlıdır.

Lezyonlar genellikle yanak mukozasının hareketli bölgelerinde ve dilin lateral ve ventral yüzeylerinde görülür. Sert damak ve diş etleri kemoterapi kaynaklı mukoziteye duyarsızdır.

Mukozitin erken klinik belirtisi, kemoterapi infüzyonundan 4-5 gün sonra görülen eritemdir; 7 ila 10 gün sonra ise ülserler gelişir ve çoğu zaman opioid tedavisi gerektirir.

Kemoterapi kaynaklı mukozit, genellikle 1 hafta sürer ve infüzyon sonrası 21 gün içinde kendiliğinden iyileşir.

Yüksek doz kemoterapi nedeniyle gelişen nötropeni, bakteremi, sepsis ve fungemiye yol açabilir, bu da hayati tehlike oluşturabilir.